Weidegang koeien gedaald in 2023

Het aandeel melkveebedrijven dat enige vorm van weidegang toepast kwam nog steeds ruim boven het door de sector beoogde streefpercentage van 81,2% uit. Maar het weidegangpercentage nam wel met 1,1 procentpunt af tot 82,8%. Dit werd veroorzaakt door een afname in het aandeel bedrijven met volledige weidegang, dat van 78,1% terugzakte naar 77,0%. Het aandeel bedrijven dat deelweidegang toepast is gelijk gebleven.

Volledige of deelweidegang

Melkveehouders kunnen op hun bedrijf 2 vormen van weidegang toepassen:

• Volledige weidegang waarbij de koeien ten minste 120 dagen 6 uur lang per dag buiten lopen.

• Deelweidegang waarbij minimaal een kwart van de veestapel buiten komt.

Het aandeel bedrijven met volledige weidegang nam in 2023 af tot 77,0%, in 2022 was dit aandeel nog 78,1%. Dit wijst erop dat in alle bedrijfsmatige afwegingen die melkveehouders moeten maken, ook in relatie tot hun duurzaamheidsscore, weidegang in 2023 iets minder prioriteit heeft gekregen. Het aandeel deelweidegang bleef stabiel met 5,8%.

Inzet partners Convenant Weidegang

Meer dan tachtig organisaties waaronder overheden, supermarktketens, banken, veevoerleveranciers en diverse maatschappelijke organisaties zetten in 2012 hun handtekening onder het Convenant Weidegang. Met het Convenant Weidegang moedigen zij weidegang structureel aan om het aantal melkveebedrijven dat de koeien buiten laat lopen ten minste op het niveau van 2012 te houden (81,2%).

Dat het niveau van weidegang sinds 2018 boven de streefwaarde zit wordt gerealiseerd dankzij diverse initiatieven. Zo keren zuivelondernemingen een premie uit aan melkveehouders die hun koeien buiten laten lopen. Ook brengen zij met succes producten van weidemelk op de markt (herkenbaar aan het weidemelklogo). Daarnaast ondersteunen boerenorganisaties hun melkveehouders met diverse initiatieven voor bedrijfsvoering met als doel het melkvee weer te laten weiden.

Grafiek: Percentage melkveebedrijven met weidegang 2012 t/m 2023

Tabel: Percentage melkveebedrijven met volledige weidegang en deelweidegang 2012 t/m 2023

Initiatief van de Duurzame Zuivelketen

Het Convenant Weidegang is een initiatief van de Duurzame Zuivelketen, een samenwerkingsverband van Dutch Dairymen Board (DDB), LTO Nederland, Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK), Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV) en Nederlandse Zuivel Organisatie (NZO).

In de Duurzame Zuivelketen werken melkveehouders en zuivelondernemingen samen om de zuivelketen verder te verduurzamen. ZuivelNL financiert de Duurzame Zuivelketen en verzorgt het programmamanagement.

Verantwoording

Het niveau van weidegang wordt uitgedrukt in het percentage melkveebedrijven dat een vorm van weidegang toepast (volledige weidegang of deelweidegang). ZuivelNL stelt dit percentage vast aan de hand van geborgde gegevens van zuivelondernemingen. Het cijfer over het afgelopen weideseizoen wordt jaarlijks in december gepubliceerd.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) stelt het niveau van weidegang vast op basis van de Landbouwtelling, een enquête die het CBS in samenwerking met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) jaarlijks uitvoert onder alle agrarische ondernemers in Nederland. Alle agrarische ondernemers in Nederland zijn verplicht om deze in te vullen. Op basis van de door veehouders verstrekte gegevens over het voorafgaande kalenderjaar berekent het CBS het percentage melkgevende koeien van de totale melkveestapel dat gedurende het weideseizoen van dat jaar één of meerdere dagen buiten heeft gelopen. Het CBS publiceert dit percentage meestal enkele maanden na uitvoering van de enquête.