Project

Scenariostudie naar effecten van maatregelenpakketten op integrale duurzaamheid

De melkveehouderij staat voor pittige opgaven rond de thema’s stikstof, klimaat, water en biodiversiteit. De uitdaging is om deze opgaven integraal te benaderen, dus tegelijkertijd aan verschillend duurzaamheidsaspecten te werken. Ook moet er een verdienmodel zijn. Welke maatregelen dragen bij aan de integrale doelen? Welke maatregelen passen bij de diverse bedrijfstypen die in Nederland voorkomen?

Op deze vragen wordt een antwoord gezocht in de nieuwe scenariostudie ‘Melken met Perspectief’. De studie wordt gefinancierd door ZuivelNL en door LNV, en uitgevoerd door Wageningen Livestock Research en Wageningen Economic Research.

Maatregelenpakketten

Het doel van de scenariostudie is om melkveehouders diverse pakketten van maatregelen aan te reiken waarmee emissies van stikstof en broeikasgassen worden gereduceerd, de waterkwaliteit wordt verbeterd en de biodiversiteit wordt behouden of versterkt. Ook is er veel aandacht voor de kosten en baten van maatregelen.

De studie bouwt voort op kennis over maatregelen uit eerdere projecten. Dat betreft enerzijds veranderingen in het bedrijfsmanagement, zoals aanpassingen in beweiding, voeding, bemesting, teelt of graslandmanagement. Anderzijds worden investeringen meegenomen, zoals stalaanpassingen, innovatieve mestbewerkingstechnieken, mestvergisting of waterpeilbeheer.

Doorrekenen van 6 bedrijfstypen

De toepasbaarheid en relevantie van maatregelen is vaak afhankelijk van de specifieke ligging van een bedrijf en bedrijfskarakteristieken. Denk bijvoorbeeld aan grondsoort, bedrijfsomvang, intensiteit en mogelijkheden voor beweiding (huiskavel). Ook moeten maatregelen passen bij de specifieke regionale opgaven.

In de studie worden daarom 6 uiteenlopende bedrijven doorgerekend, die herkenbaar zijn voor de Nederlandse variatie: een biologisch bedrijf en 5 gangbare bedrijven die variëren in grondsoort, bedrijfsomvang en aantal koeien per hectare. De bedrijven variëren ook in andere aspecten zoals weidegang, bouwplan en rantsoensamenstelling.

Integraal evalueren van maatregelenpakketten

Voor elk bedrijf worden maatregelenpakketten doorgerekend in het bedrijfsbegrotingsprogramma ‘DairyWise’. Er worden 2 verschillende ontwikkelrichtingen doorgerekend richting 2030, waarbij rekening gehouden wordt met voorgenomen ontwikkelingen in markt en beleid, zoals het vervallen van derogatie, ecoregelingen en verhogen waterpeil op veen.

De pakketten worden doorgerekend voor effecten op milieu, maar ook voor technische en economische bedrijfsprestaties. Daarnaast worden andere duurzaamheidsaspecten geëvalueerd, zoals levensduur, diergezondheid en -welzijn. Hiervoor wordt gebruikgemaakt van een kennisdatabase ontwikkeld in de PPS Duurzame Zuivelketen (zie Kennisdatabase helpt melkveehouder integraal effectieve duurzaamheidsmaatregelen te kiezen - www.zuivelnlprojecten.nl).

Resultaten

De eerste resultaten van het project Melken met Perspectief worden in het voorjaar van 2024 verwacht. Na de evaluatie van effecten op bedrijfsniveau wordt later in 2024 een inschatting gemaakt van de potentiële impacts van pakketten op sectorniveau door middel van opschaling.