Project
Grasland woelen op kleigrond
Woelen heeft positieve effecten op de bodemstructuur van grasland op zandgrond. Dat geeft aanleiding om ook het effect van woelen op kleigrond te onderzoeken. Bij kleigrond kan woelen mogelijk het seizoen vervroegen, als daardoor in het voorjaar het vocht sneller afgevoerd wordt, de bodem sneller opwarmt en de grasgroei eerder begint.
Bodemverdichting onder grasland kan leiden tot een slechtere beworteling, met als gevolg een lagere benutting van meststoffen, een minder goed functionerend bodemleven, een grotere gevoeligheid voor droogte en een grotere kans op wateroverlast na hevige regenval. Hierdoor kan de grasopbrengst afnemen.
Bodemverdichting wordt traditioneel opgeheven door graslandvernieuwing met ploegen. Dit is een ingrijpende maatregel met belangrijke nadelen, zoals verlies van organische stof, stikstofleverend vermogen en bodembiodiversiteit. Gezien deze nadelen is er behoefte aan een nieuwe aanpak, waarbij wel de verdichting opgeheven wordt maar de nadelen tot een minimum beperkt blijven.
Het woelen van grasland is een veel minder ingrijpende maatregel, waarbij alleen de bodem onder de graszode gewoeld wordt, maar de zode zelf intact en productief blijft. Grasland woelen wordt momenteel nog beperkt toegepast, ook omdat er weinig informatie beschikbaar is over de effectiviteit.
In lopend onderzoek op zandgrond is het proof-of-principle getest van gecombineerd woelen en doorzaaien op grasopbrengst, beworteling en bodemstructuur. Uit voorlopige resultaten blijkt dat een jaar na het woelen in mei of september 2014 de bodemstructuur nog steeds beter is. De effecten op de grasopbrengst zijn wisselend; de volledige resultaten worden begin volgend jaar gerapporteerd.
Woelen van grasland op kleigrond
De positieve ervaringen op zandgrond geven aanleiding om ook de mogelijkheden op kleigrond te onderzoeken. Kleigrond is een wezenlijk andere grondsoort dan zandgrond, waardoor ook de effecten van woelen anders kunnen zijn. Bij kleigrond kan woelen mogelijk aanvullende positieve effecten hebben. Kleigronden, vooral in het noorden van het land, blijven lang koud en nat in het voorjaar. Daardoor zijn percelen later toegankelijk en komt de grasgroei maar langzaam op gang. Bodemverdichting verergert dit. Woelen van grasland op kleigrond in het najaar kan mogelijk een snellere vochtafvoer in het voorjaar geven, waardoor de grasgroei eerder op gang kan komen en mogelijk de opbrengst kan toenemen.
Veldonderzoek
De effecten van woelen van grasland op kleigrond op bodemstructuur en opbrengst worden daarom onderzocht in een veldproef op kleigrond. Begin oktober 2015 zijn twee percelen grasland met bodemverdichting gewoeld, zowel een lichte als een zware kleigrond. In het voorjaar van 2016 en 2017 wordt vervolgens het effect van woelen op bodemvochtigheid en temperatuur gemeten. Daarnaast wordt in beide jaren ook het effect op grasopbrengst, stikstofopname en bodemstructuur bepaald. De resultaten worden in het voorjaar van 2018 gerapporteerd.
Achtergrondinformatie
- Duurzaam grasland beluchten
- Volvelds woelen verdicht grasland op zand (V-focus juni 2016)
- Rapport 'Woelen van blijvend grasland op een zandgrond'
Nieuws
Producten
- Sward lifting in compacted grassland: Contrasting effects on two different soils. Boer, H.C. de; Deru, J.G.C.; Eekeren, N. van. Soil & Tillage Research 201 (2020)
- Sward lifting in compacted grassland: effects on soil structure, grass rooting and productivity. Boer, H.C. de; Deru, J.G.C.; Eekeren, N. van. Soil & Tillage Research 184 (2018). p. 317 - 325
- Woelen van verdicht grasland op een zavelgrond en een zware kleigrond (WLR-rapport 1124)