Nieuws

Indicatoren voor 'Kruidenrijk grasland' en 'Natuur en landschap' in beeld gebracht

Gepubliceerd op
22 april 2022

Biodiversiteit is één van de centrale thema’s binnen het project Koeien & Kansen. In verschillende stappen werken deelnemers aan het versterken van de biodiversiteit op en om het bedrijf. In 2021 hebben we een nulmeting uitgevoerd voor de KPI’s ‘Kruidenrijk grasland’ en ‘Natuur en landschap’ met de biodiversiteitsmonitor melkveehouderij. Tien van de veertien bedrijven haalden het basisniveau van ‘On the way to PlanetProof’ melk.

De biodiversiteitsmonitor voor de melkveehouderij bestaat uit zeven Key Performance Indicators (KPI’s) die meetbaar zijn op het bedrijf. Deze indicatoren maken het mogelijk om bedrijven op een uniforme wijze met elkaar te vergelijken. Bovendien biedt de monitor handvatten voor boeren om de
biodiversiteit te verbeteren. Vijf van de zeven prestatie indicatoren zijn op eenvoudige wijze te berekenen uit ingevulde kringloopwijzers, namelijk: eiwit van eigen land, broeikasgasemissies, stikstofbodemoverschot, ammoniakemissie en aandeel blijvend grasland. De resultaten hiervan zijn te lezen in het artikel 'Biodiversiteit in beeld op Koeien & Kansen bedrijven'.

Twee indicatoren onder de loep

In 2021 er een nulmeting gedaan op de Koeien & Kansen-bedrijven naar de overige twee indicatoren: aandeel kruidenrijk grasland en beheer natuur en landschap. Deze aparte meting is uitgevoerd in samenwerking met medewerkers van BoerenNatuur en de agrarische collectieven. Ze brachten samen met de deelnemers in beeld aan welke Beheerpakketten Biodiversiteit Melkveehouderij (BBM) de bedrijven deelnamen. Zo kwamen ze tot een score voor de 'Kruidenrijk grasland' en 'Natuur en landschap'. De verschillende beheerpakketten bestaan uit instapeisen, beheervoorschriften en adviezen. Zo zijn er beheerpakketten voor uiteenlopende activiteiten zoals nestgelegenheid creëren op het erf, later maaien voor weidevogels of instandhouding van (historische) landschapselementen.

Kruidenrijk grasland was aanwezig op de helft van de bedrijven, variërend van 1% tot 22% van het areaal (Figuur 1). De meest gekozen BBM-pakketten waren Botanisch graslandrand (3), Kruidenrijk grasland (3) en Kruidenrijk graslandrand (2). De groep bedrijven met 5% of meer kruidenrijk grasland behoren tot de relatief extensieve bedrijven binnen Koeien & Kansen.

De scores voor Natuur en landschap liepen uiteen van 1% tot 62%. De meest populaire BBM-pakketten waren Ecologisch slootschonen (10), Erf-en nestgelegenheid (9), Kruidenrijke akkerrand (5) en Erfbeplanting (4).

Figuur 1. De scores van Koeien en Kansen deelnemers, inclusief De Marke, voor de KPI’s ‘Kruidenrijk grasland’ en ‘Natuur en landschap’ in het jaar 2021.
Figuur 1. De scores van Koeien en Kansen deelnemers, inclusief De Marke, voor de KPI’s ‘Kruidenrijk grasland’ en ‘Natuur en landschap’ in het jaar 2021.

De opgetelde scores liepen eveneens uiteen van 1% tot 62% (Figuur 1). Hoge scores kunnen op heel verschillende manieren tot stand komen. Zo bereikt bedrijf 13 een score van 25% met 11 verschillende pakketten, terwijl bedrijf 15 een score haalt van 62% met slechts 3 pakketten (waaronder een grote oppervlakte bomen). In 2021 voldeden tien van de veertien bedrijven aan het basisniveau van ‘On the way to PlanetProof’ melk. Daartoe is een opgetelde score van 5% voldoende. Vijf bedrijven voldoen aan het topniveau van ‘On the way to Planetproof’ melk, waarvoor een opgetelde score van 10% nodig is, waarvan minimaal 5% voor kruidenrijk grasland. In 2022 worden de eisen van ‘On the way to PlanetProof’ echter verder aangescherpt, en geldt bijvoorbeeld de minimumeis van 5% kruidenrijk grasland ook voor het basisniveau.

Dit jaar worden de bedrijven opnieuw bezocht en worden in overleg met de deelnemers plannen gemaakt voor vervolgstappen die aansluiten bij de individuele ambities.