Nieuws

Goed vanggewas betekent ook goede maïs

Gepubliceerd op
8 juni 2015

Een vanggewas na maïs is verplicht op zand- en lössgrond om stikstofuitspoeling te beperken. Naast de verplichting is een vanggewas belangrijk omdat het bijdraagt aan het behoud van bodemvruchtbaarheid en het op peil houden van de maisopbrengst. Verschillende vanggewassen zijn toegestaan. In de mais zijn vooral granen en grassen bruikbaar. Wanneer de de maïs maximaal 40 centimeter hoog is kunnen grassen als vanggewas gezaaid worden als onderzaai. Na de oogst ontwikkelt deze onderzaai zich sneller en produceert ze meer organische stof.

Hieronder staan kort de voordelen van een vanggewas en worden tips gegeven hoe een goed vanggewas te telen. Een uitgebreidere toelichting vindt u in de presentatie: Vanggewas na maïs is goed voor de boer van Janjo de Haan op de themadag van CBGV in februari 2015.

Vanggewas onderzaaien of na de oogst inzaaien

Onderzaai maakt een latere oogst mogelijk zonder in te leveren op het effect van het vanggewas en  heeft daarom de voorkeur boven inzaai na de oogst. Onderzaai kan alleen met grassen. Het gras kan of rond het maïs zaaien gezaaid worden of ongeveer zes weken na zaai van de maïs vlak voor het sluiten van het gewas. Zoals te lezen valt in het artikel van het Ruwvoerplatform: Overleg tijdig met loonwerker over onkruidbestrijding bij grasonderzaai. Onderzaai met gras is geen goede keuze wanneer aaltjes een knelpunt zijn en wanneer er een groot risico is op spoorvorming bij de oogst. Dan is inzaaien van het vanggewas na de oogst een betere methode.

Na de oogst inzaaien is de meest voorkomende methode. Kies daarbij het juiste vanggewas:
  • Wanneer aaltjes een knelpunt zijn is wintertarwe, wintergerst of triticale de beste optie;
  • Alleen bij vroege zaai is bladrammenas en bladkool een optie;
  • Bij late zaai is alleen rogge een goede optie.
Zaai zo snel mogelijk na de oogst van mais. Later zaaien geeft 2 kg N/ha/per dag minder opname en minder nalevering. Zaai het vanggewas bij voorkeur voor half september en gebruik voldoende zaaizaad. Kies dus een vroeg maïsras voor een geslaagd vanggewas. Maak voor het zaaien van het vanggewas een goed zaaibed. Werk het vanggewas vroeg in het voorjaar in voordat de hergroei begint. Laat inwerken zorgt voor drogere omstandigheden en minder nalevering van stikstof voor het volggewas.

Vanggewas verbetert bodemkwaliteit

Een geslaagd vanggewas geeft ongeveer 500 kilogram effectieve organische stof. Deze organische stof is zeer welkom omdat gemiddeld genomen de teelt van snijmaïs een negatieve organische stofbalans heeft. Zo blijft de bodemvruchtbaarheid beter behouden. Daarnaast zorgt het vanggewas voor een betere draagkracht en vochtvasthoudend vermogen van de bodem, waardoor een perceel beter berijdbaar is en minder droogte gevoelig.Tot slot levert het vanggewas stikstof voor een volgteelt waardoor daar meer stikstof beschikbaar is of eventueel minder bemest kan worden. De voordelen van een groenbemester zijn vaak niet direct zichtbaar. De voordelen bouwen langzaam op.

Kosten en opbrengsten van een vanggewas

De kosten van een goed geteeld vanggewas bedragen tussen de 100 en 250 euro per hectare afhankelijk van het gekozen vanggewas en de bewerkingen die voor zaai en inwerken nodig zijn. De opbrengsten van een vanggewas zijn moeilijker te bepalen. De schatting is dat ongeveer 100 euro per hectare bespaard kan worden op de kalibemesting door beperking van de kaliuitspoeling in de winter. Op langere termijn verwachten de experts van de CBGV dat de opbrengst van de maïs met 5 tot 10 procent stijgt wat ongeveer 100-250 euro per hectare oplevert.

Meer informatie

Presentatie: Vanggewas naar maïs is goed voor de boer door Janjo de Haan, Wageningen UR