Nieuws

Eten sociale koeien meer gras?

Gepubliceerd op
15 augustus 2019

Koeien zijn kuddedieren. Toch houden sommige dieren liever wat meer afstand tot soortgenoten. In Amazing Grazing is een bijzondere methode gebruikt om de sociabiliteit te meten en wordt de relatie met beweiding onderzocht.

Sociabiliteit is de motivatie van individuele dieren om in de buurt van soortgenoten te verblijven. Dat uit zich bijvoorbeeld in de afstand die dieren tot elkaar houden in een grazende koppel of in gelijktijdigheid van gedrag. Kennis over sociabiliteit van individuele koeien kan helpen met een slimme groepsindeling of misschien zelfs bij het ontwerp van beweidingssystemen.

Sociale motivatie test

Om de mate van sociabiliteit te testen wordt een koe tijdelijk afgezonderd van een groep koppelgenoten. De tijd is gemeten die ze neemt om haar koppelgenoten tot op 2 meter te naderen (zie figuur 1). De resultaten laten grote verschillen zien tussen de dieren. Sommige koeien zijn in een paar tellen terug bij de koppelgenoten, terwijl andere na vijf minuten nog amper een stap hebben gezet (zie figuur 2).

Figuur 1
Figuur 1

Onderlinge afstand in de wei

Dezelfde koeien zijn bovendien nauwkeurig geobserveerd in de wei. Op ruim 100 tijdstippen is de onderlinge afstand tussen de koeien geschat. Koeien met een hoge sociale score uit de sociale motivatie test zijn ook in de weide vaker dichter bij elkaar te vinden dan koeien met een lage sociale score.

Figuur 2. De tijd (seconden) van individuele koeien voordat ze de koppel tot op 2 meter zijn genaderd. Elk balkje is de tijd van een individuele koe.
Figuur 2. De tijd (seconden) van individuele koeien voordat ze de koppel tot op 2 meter zijn genaderd. Elk balkje is de tijd van een individuele koe.

Gelijktijdigheid

Gedurende één weideseizoen is de gelijktijdigheid van het sta- en liggedrag gevolgd met een pootsensor. Per kwartier is gekeken of individuele koeien meegingen in het dominante groepsgedrag van de rest van de koppel of dat ze zich als buitenbeentje gedroegen. Daaruit bleek dat de meelopers de sociale koeien met een hoge sociale score waren, terwijl de buitenbeentjes een lagere sociale score hadden laten zien tijdens de sociale motivatie test.

Lessen voor beweiding

Deze gedragsstudies in Amazing Grazing zijn een eerste poging om te leren van de individuele persoonlijkheid van koeien. Wat het precies betekent en hoe we kennis hierover nuttig kunnen toepassen voor doelgericht weiden, is nu nog niet scherp. We weten nu dat de mate van sociabiliteit, de motivatie om dicht bij soortgenoten in de buurt te zijn, een stabiel gedragskenmerk is van individuele koeien. Bovendien is dit kenmerk gerelateerd aan de mate waarin individuele koeien hun gedrag synchroniseren met het gedrag van hun koppelgenoten tijdens weidegang. Vervolganalyses op een beperkte dataset binnen het project Amazing Grazing laten zien dat koeien die meer synchroon zijn met de koppel (‘meelopers’) langer grazen en meer gras opnemen dan buitenbeentjes.

Meer lezen in E-boek Vakkennis beweiding

Deze en andere resultaten van Amazing Grazing beschrijven we in een e-boek met Vakkennis over Beweiding. Er is een nieuwe versie verschenen met daarin nieuwe hoofdstukken over onder andere: Sociale koeien, Hoe groeit gras en Mestflatten en grasaanbod.