Nieuws
Scherp boeren, slim bemesten: zo doet Edwin Breimer dat
Toen Edwin Breimer en Henny Bilderbeek in 2000 het melkveebedrijf van Henny’s familie in Toldijk overnamen, was het alles of niets. “We begonnen met flinke financiële uitdaging,” vertelt Edwin. “Dan moet je scherp aan de wind varen.” De eerste stap? Een sterk netwerk bouwen. “Ik ben meteen gaan praten met de mensen om me heen, waaronder de veevoerleverancier, boekhouder, loonwerker, het mechanisatiebedrijf en collega-boeren. Samen sta je sterker.” Die samenwerking en scherpe focus bleken de sleutel tot groei: van 36 hectare en 60 koeien naar 52 hectare, 120 koeien en 1,2 miljoen liter melk per jaar.
Versterking door verbreding
Maar meer, groter, sneller is voor Edwin geen doel. “We kiezen bewust voor verbreden, niet verdubbelen, dat zit er op deze locatie niet in.” Een voorbeeld daarvan is de overname van kaaswinkel Delikasa in Doesburg. “Zo versterken we onze positie, met oog voor onze omgeving en het milieu. We zijn rentmeesters van onze grond. Dat moeten we koesteren.”
Mest als strategisch onderdeel
Binnen die visie speelt bemesting een belangrijke rol. Edwin noemt mest “het bruine goud”: een waardevolle grondstof waar je zorgvuldig mee moet omgaan. Al sinds 2007 laat hij inmiddels 80% van zijn mest toedienen met een sleepslangbemester. “Dat is wel duurder, maar veel beter voor de bodem en minder emissie. Omdat we water en ammoniumsulfaat toevoegen, verdeelt de mest zich mooier, komt die beter in de grond en hebben we minder stikstofverliezen. Minder verdichting van de grond en betere mineralenopname dus.”
In het voorjaar – het belangrijkste moment voor grasgroei – bemest Edwin met sleepslang, aangevuld met 30% water en 30 kg stikstof via vloeibare ammoniumsulfaat. In de zomer bemest hij kleinere hoeveelheden en kan het ook met de tank aangewend worden. “Stel dat een kuub met sleepslang bemesten een euro duurder zou zijn, dan hebben we het over 45 euro per hectare extra kosten. Ik zie dat ten opzichte van de totale waarde van de grond als een logische investering.”
- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de Video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan
Nauwkeurigheid loont
Edwin werkt onder andere samen met loonbedrijf Van Hal, dat zijn zorgvuldige aanpak deelt. “Ze weten: geen mest op het land voordat die goed gemixt is. En ik loop altijd mee het veld in. Zit de mest op het gras of echt in de grond? Klopt de verdeling? Is het emissiearm uitgevoerd?” Edwin neemt bodem- en mestmonsters en maakt een bemestingsplan. “Als 25% van je stikstof als ammoniak vervliegt, gooi je geld weg. Dan ben je toch een dief van je eigen portemonnee?”
Edwin wil zo min mogelijk kunstmest gebruiken. “Eén silo kunstmest staat qua CO₂ gelijk aan een heel jaar mijn huis verwarmen.” Toch gebruikt hij nu nog zo’n 150 kg stikstof per hectare, die zou hij het liefst via kringloopbemesting willen inruilen voor dierlijke mest. “Dan benut je ook de overige mineralen zoals fosfaat en kali, die voor bodem- en diergezondheid hard nodig zijn.” Ook in het ruweiwitgehalte van het rantsoen kan Edwin nog optimaliseren. Uiteindelijk wil hij alles in balans brengen: voeding, melkproductie, bemesting, ruwvoerproductie. “Die kringloopgedachte spreekt mij aan.”
Kringloop, kennis en kpi’s
Naast zijn eigen bedrijf is Edwin actief als bestuurslid van VK Oost. Daar werkt hij onder andere aan het Markemodel, een manier van doelsturing waarin boeren worden beloond voor duurzame prestaties. “Je begint bij je eigen bedrijf, maar het gaat om het grotere geheel. Alles wat je goed doet, moet je erkenning en beloning opleveren. Financieel of liever nog via beleidsruimte, zoals extra mest kunnen plaatsen.”
Het Markemodel werkt met kpi’s en een puntensysteem. Via de KringloopWijzer worden de prestaties gevolgd. Wat blijkt: boeren die deelnemen weten aan de juiste knoppen te draaien en halen de gewenste doelen. “Dat is het resultaat van kennisdeling”, licht Edwin het succes toe. “Op die manier, krijg je meer boeren in een gebied de gewenste kant op.”
Blik op de toekomst
Edwin wil dit jaar starten met mest scheiden om de dunne en dikke fractie nog selectiever te benutten. Ook investeert hij in automatische mixsystemen en extra mestopslagcapaciteit om nog preciezer te kunnen werken. “Bemesting draait om timing en kwaliteit. Voor en na de eerste snede bemest ik, daarna bijna niet meer. En alleen onder gunstige weersomstandigheden. De grasopbrengst? Tot wel 14 ton droge stof per hectare. Bovendien zie ik geen structuurschade meer.”
Voor Edwin is bemesting geen last, maar een kans. Een manier om zorgvuldig te werken, kosten te besparen én perspectief te houden. “Het begint bij je eigen bodem, maar het verhaal eromheen maakt het sterk. Samen bouwen we aan een landbouw die toekomst heeft.”