Open Teelten wil van waarde zijn voor agrariërs én de samenleving

In april 2024 werd Johan Warringa benoemd als business unit-manager Open Teelten bij Wageningen University & Research. Voor Warringa betekende het een terugkeer naar de plek waar hij in 1997 zijn PhD in Plantwetenschappen afrondde. Na zijn studie bouwde hij een carrière op in de groenteveredelingssector, waar hij als onderzoeker begon en uiteindelijk in het management belandde.
Inmiddels geeft hij zo’n twintig jaar leiding aan onderzoekers. En of ze nu voor een commercieel bedrijf werken of in een academische setting, ze hebben allemaal een sterke passie voor hun werk, weet hij. Toch is werken bij Open Teelten volgens hem anders dan werken in het bedrijfsleven: “In een bedrijf ligt de focus op product en winst, terwijl we met Open Teelten toch meer inhoudelijk gedreven zijn om iets goeds te doen voor de sector en de maatschappij.”

Kennispartner

Juist daarom is hij blij met de stap die hij een jaar geleden maakte. “Met Open Teelten vertalen we fundamentele wetenschap naar innovaties die landen in de praktijk van akkerbouw, fruitteelt en tropische teelten. Dat maakt ons een interessante kennispartner voor diverse partijen in binnen- en buitenland. Naast onze hoofdlocatie in Lelystad en de projecten die we met partners op locatie uitvoeren hebben we zes proefbedrijven door heel Nederland, van het zand in het noorden en de klei in het midden tot de löss in het zuiden. Die locaties zijn heel bewust zo gekozen. Of je nu op de klei teelt onder Rotterdam of je zit met je bedrijf op het zand in Drenthe: de grond bepaalt wat je kunt telen.”

Klimaatcrisis

Verduurzaming staat bovenaan Warringa’s ambitielijstje voor de sector in Nederland en omliggende landen. Hij merkt dat dit soms als een soort luxe wordt gezien. Ten onrechte: “Het is noodzakelijk. De klimaatcrisis is allang voelbaar. We zien dat de opbrengsten van sommige gewassen aan het dalen zijn. Niet alleen elders in de wereld, zoals in Zuid-Europa, maar ook in onze streken. De urgentie om te verduurzamen neemt alleen maar toe en daarnaast zie ik het maatschappelijk draagvlak voor het huidige systeem afbrokkelen. Ik zie graag dat de sector de komende jaren echte stappen zet in duurzamer telen en minder afhankelijk wordt van fossiele energie. Aan ons om nieuwe duurzame technieken, processen en praktische oplossingen wereldwijd te laten landen in de praktijk; wereldwijd.”

“Niet óf óf, maar én én”

Want daar is Open Teelten goed in, benadrukt hij: “Elk jaar bezoeken duizenden telers onze open dagen op de proeflocaties. Met onze tweehonderd collega’s hebben we enorm veel kennis in huis om akkerbouwers, tuinbouwbedrijven en fruittelers te helpen richting verduurzaming en bevordering van biodiversiteit. We adviseren partijen in de sector over bedrijfssystemen van de toekomst, over gewasgezondheid of over bodem- en waterkwaliteit. We bieden ook praktische ondersteuning aan kleinschalige groentetelers in India en Afrika. En we doen systeemonderzoek: hoe roteren gewassen over meerdere jaren heen, hoe beïnvloeden gewassen elkaar en wat levert groenbemesting op? Uitgangspunt blijft altijd dat de sector economisch blijft draaien: het is niet óf óf, maar én én.”

De Phytophthora-app voor aardappeltelers is voor hem een mooi voorbeeld van een oplossing die binnen Open Teelten is ontwikkeld én veel impact heeft. Datzelfde geldt voor Integrated Crop Management als leidend principe in de gewasgezondheid. “Of denk aan de adviestool die we hebben ontwikkeld voor kleine boeren in Indonesië en Afrika en aan het gebruik van netten en sprays tegen de suzuki-fruitvlieg in de fruitteelt. Dit soort oplossingen willen we ook in de komende jaren introduceren.”

Belemmeringen wegnemen

Warringa ziet het als zijn taak om belemmeringen die innovatie in de weg staan, weg te nemen: “Geld blijft altijd een lastige discussie, maar barrières zitten vaak ook op andere vlakken. Informatiedeling tussen experts is daar een voorbeeld van. Binnen de eigen discipline weten mensen elkaar vaak goed te vinden, maar de verbinding tussen disciplines kan in mijn ogen nog beter. Ik zie graag dat mensen een open mind voor samenwerking houden en elkaar vaker opzoeken. Omdat zij er zelf voor kiezen en niet omdat ik zeg dat ze dat moeten doen. Ik ben niet het type om met een stok achter iemand aan te zitten. Liever hou ik mensen een wortel voor.”