Project

Beleid en ruimte voor Agroforestry

Agroforestry biedt als vorm van natuurinclusieve kringlooplandbouw potentie in relatie tot diverse maatschappelijke uitdagingen. Bomen en struiken dragen bij aan klimaatmitigatie door CO2-vastlegging en aan klimaatadaptatie door het verkoelende en waterkerende effect. Daarnaast biedt Agroforestry voordelen zoals het herstel van het landschap en de biodiversiteit, het verbeteren van dierenwelzijn, bodem-, lucht- en waterkwaliteit en het sluiten van mineralenkringlopen. Een ander belangrijk potentieel voordeel is de verbreding van het verdienmodel van de boer.

Inzicht in de diverse vormen van Agroforestry

Binnen de landbouw staat Agroforestry in Nederland nog in de kinderschoenen. In de komende jaren zal kennis- en ervaringsontwikkeling nodig zijn. Uit recente adviezen blijkt dat er nog veel onzekerheid bestaat over de rol van verdienmodellen in de transitie naar Agroforestry. Maar er zijn ook andere knelpunten.

Om tot handelingsperspectieven te komen is inzicht nodig in diverse vormen van Agroforestry in relatie tot verschillende bodem- of landschapstypes. Dit betreft ook vragen rond geschikte locaties (bijvoorbeeld over bodemtypes en kan Agroforestry een buffer vormen tussen ecologisch kwetsbare gebieden en intensieve landbouwgebieden?), maar ook inzicht in opbrengsten en opbrengstverlies, wet- en regelgeving, bodemdegradatie, bodembewerking met een tweede teelt en effecten bij het wortelen van bomen.

Doel van dit BO project:

  • Meer inzicht krijgen in mogelijke verdienmodellen voor Agroforestry, ook vanuit relevante buitenlandse kennis en ervaring
  • Meer inzicht krijgen in de omstandigheden waaronder verdienmodellen voor Agroforestry het meest kansrijk zijn.
  • Concrete aanbevelingen doen voor de rol van nationale en regionale overheden.

Uitvoering

Het project wordt in twee delen uitgevoerd:

Deel 1 betreft een uitgebreid onderzoek via literatuuronderzoek, interviews en veldbezoeken. Zoals genoemd kijken we in dit deel van het onderzoek ook naar relevante ervaringen in het buitenland in vergelijkbare klimaatzones. De focus ligt op (verdienmodellen voor) Agroforestry op zowel perceel als bedrijfsniveau.

Bij deel 2 ligt de focus op Agroforestry in een landschaps/gebiedsperspectief. Dit deel wordt uitgevoerd door het organiseren van een seminar over Agroforestry als instrument in het Nederlandse landschap. Allerlei partijen uit heel Nederland die een rol willen of kunnen vervullen in het gebruik van Agroforestry nemen deel aan dit seminar.

Programma Seminar

  1. Keynote opening door Shera van den Wittenboer van het College van Rijksadviseurs
  2. Presentatie WUR en Louis Bolk Instituut (LBI), inclusief samengesteld filmpje
  3. Interactieve posterpresentaties met perspectieven op de (potentiële) rol van agroforestry:
    1. Provinciale overheid – met José van Gerven (Provincie Gelderland)
    2. Waterschap – met Annelies Balkema (Waterschap de Dommel)
    3. Boerenorganisatie – met Tijmen Hoogendijk (ZLTO)
    4. Gemeentelijke overheid – met Sander Bosman (Gemeente Brummen)
    5. Landschapsorganisatie – Theo Vogelzang en Gerrit-Jan van Herwaarden
    6. Boerenpraktijk - met Mark Venner (Leuker 1818) en Jeroen Plesman (Schevichoven) en Piet Rombouts (Rombouts Agroecologie)
    7. Ketenpartijen - met Pieter Goudswaard (MVO Nederland)
    8. Onderzoek - met Maureen Schoutsen en Jeroen Kruit (WUR) en Evert Prins (LBI) en Korte notities
  4. Interactieve mini-workshops:
    1. Agroforestry en toekomstbestendige landbouw en voedselzekerheid
    2. Agroforestry en natuur en milieu
    3. Agroforestry en klimaatadaptatie en water
    4. Agroforestry en landschap en ruimte (leefomgeving)
  5. Impromptu korte reflecties door o.a. Louise Vet, NIOO-KNAW (o.a. vanuit Deltaplan Biodiversiteitsherstel perspectief) en Aard Mulders, MinLNV (vanuit ecoregelingen/GLB perspectief).
  6. Korte evaluatie/reacties – Mentimeter uitslag
  7. Slotwoord door Ceriel Lucker (MinLNV)

    Publicaties