Gezonde koe goed voor de portemonnee

Tijdens deze feestelijke bijeenkomst werden de resultaten uit de beide praktijknetwerken gepresenteerd. Bekijk de presentatie Levensduur koe verhogen! en Hoe voorspel je de weerbaarheid van koeien. Een goede diergezondheid is te bereiken door goed management. In de bijeenkomst doelen de sprekers vooral op het scheppen van de voorwaarden waaronder de koe moet produceren. Dierenarts Nico Vreeburg van onafhankelijk adviesbureau Vetvice vertelde dat er zes basisvoorwaarden zijn die de koe nodig heeft. Voer, water, licht, lucht, ruimte en rust. Vreeburg geeft aan dat de meeste aandacht bij veehouders ligt bij voer, maar dat  de andere voorwaarden zijn net zo belangrijk zijn. Zo benadrukte hij het belang van een goede ligplaats. "Koeien moeten veel liggen en de boxen moeten zó ingericht zijn dat de koe goed en veilig kan gaan liggen." Een zachte en toch stroeve boxbodem en de afstelling van de schoftboom zijn daarom in zijn optiek de belangrijkste elementen van de ligbox. Ook voldoende vreetruimte is van belang; we moeten ons afvragen of de 0,65 meter per koe vreetruimte die we in het Handboek Melkveehouderij hanteren nog van deze tijd is. 0,75 tot 0,80 meter sluit beter aan bij de praktijk. De ligbox breedte zou verruimd moeten worden van 1,10 meter naar 1,20 meter.  Ga de buikomvang van je veestapel maar eens meten dan zal veelal blijken dat er vreetruimte per koe te krap is. Dit is één van de oorzaken van achterblijvers in groei op melkveebedrijven. Maar ook ruime looppaden, strategische opgestelde drinkbakken en goede ventilatie zijn noodzaak voor optimaal functioneren van de koe. Lees de presentatie Duurzaamheid en koe signalen voor meer informatie over dit onderwerp.

Jan Dortmans , netwerkbegeleider van DLV, geeft aan dat vanuit het praktijknetwerk 'Melken voor morgen²'  een diergezondheidsscan ontwikkeld, is waarmee dit functioneren te kwantificeren is. Dit praktijknetwerk leverde enkele tips op.  Jan Dortmans: “zet je hoogproductieve koeien apart. Dan kun je de topsporters beter in de gaten houden. Deze groep koeien is specifiek te voeren door middel van een TMR-rantsoen. Dit is een totaal gemixt rantsoen waarbij elke hap dezelfde samenstelling heeft. Een uitkomst voor de grotere melkveebedrijven”. Eén deelnemer gaf aan veel geleerd te hebben van de tip rondom rantsoen berekeningen. Het is raadzaam minimaal drie rantsoenen te laten berekenen voor zowel het jongvee, de koeien die droogstaan en voor de melkgevende koeien. Naast rantsoenberekeningen is het van belang  het werkelijke voer voor het voerrek te beoordelen op smakelijkheid. Uiteindelijk gaat het er om wat elke koe binnenkrijgt.

Gezonde koe meest efficiënt

Als aan de voorwaarden is voldaan zou een koe op een gezonde manier moeten kunnen produceren. Bedrijven die hieraan voldoen, hebben ook de meest efficiënte dieren. Zo blijkt uit het praktijknetwerk 'Hoe gaan gezondheid melkkoe en hoge  stikstofefficiëntie samen?', dat bedrijven die een hogere stikstofefficiëntie realiseren vaak ook een lager tankmelkcelgetal hebben. De gezondheidskosten zijn lager bij een hoge stikstofefficiëntie. Ton Derks, netwerkbegeleider van DLV, leidt daaruit af dat gezonde dieren in staat zijn om efficiënter te produceren.

Deze efficiënte productie is weer om te zetten in euro’s. Want een gezonde koe gaat langer mee. Dus is er minder jongvee nodig en dus minder opfokkosten. Derks becijferde dat een bedrijf met 70 koeien gemakkelijk de arbeidsopbrengst met €3000 kan verhogen door de koeien een jaar ouder te laten worden.

Op de site staan in de presentatie Levensduur koe verhogen levert geld op tips om de voerefficiëntie te verbeteren.

Financiële efficiëntie

Bij een duurzame bedrijfsvoering horen gezonde koeien. Een duurzame bedrijfsvoering is een bedrijfsvoering waarbij de Nederlandse veehouder makkelijker kan omgaan met prijsschommelingen.  De financiële efficiëntie werd belicht door Martien Venhuizen van Rabobank. Hij bracht in beeld dat de Nederlandse veehouders relatief hoge vaste lasten hebben. Door de lasten meer naar het variabele deel te schuiven is het makkelijker om met prijsschommelingen om te gaan. Lees hier meer 

Bedrijfsbezoek Willy Baltussen

Tijdens een rondleiding op het bedrijf van Willy Baltussen, melkveehouder in Landhorst,  konden de 80 deelnemers van de themadag de gezonde koeien van Willy Baltussen aanschouwen.

Baltussen is één van de initiatiefnemers van dit netwerk. “Ik heb altijd al gedacht dat gezonde koeien veel efficiënter zouden zijn dan niet gezonde dieren. Gelukkig komt dat hier ook naar voren.” Hij werkte bewust aan het gezonder houden van de dieren. “Je moet de omgeving creëren waarbij de koe ouder kan worden en vervolgens de koe ook de kans geven om dat te doen. Een oude koe moet je wellicht een keer vaker insemineren.” Aandacht voor ligcomfort en ruimte zijn belangrijke management maatregelen. Hiermee voorkom je dat de niet dominante vaarzen achterblijven in melkgift.

De aanpak leverde spectaculaire resultaten op. Willy wist in 5 jaar de levensproductie bij afvoer met meer dan 10.000 kilo te verhogen naar 36.600 kilo op een leeftijd van 5 jaar en 6 maand. De gemiddelde leeftijd van de melkveestapel is 5 jaar en 2 maanden.

Willy Baltussen: “Door het verlengen van de levensduur van de koe hoef ik minder vaarzen aan te melken. 30% van mijn dragende vaarzen kan ik goed afzetten op de binnenlandse markt. Ook vanwege de hoge gezondheidsstatus op ons bedrijf”. Hiermee wordt aangetoond dat een gezonde koe ook goed is voor de portemonnee.