Achtergrond KringloopWijzer

De KringloopWijzer is vooral een managementtool. Deze tool helpt de melkveehouder bij het in beeld brengen van zijn milieuprestaties op zijn bedrijf, zodat hij zijn bedrijfsvoering beter kan managen en efficiënter omgaat met mineralen. Het invullen van de KringloopWijzer is sinds 2016 verplicht gesteld door de zuivelverwerkers voor alle Nederlandse melkleveranciers.

De zuivelsector wil bijdragen aan een beter klimaat en milieu door de verliezen van mineralen en de uitstoot van broeikasgassen en ammoniak naar bodem, water en lucht te verminderen. De melkveehouder is hierin een belangrijke schakel door te sturen op een effciënter mineralenbenutting op het melkveebedrijf. Hiervoor is in ZuivelNL-verband de KringloopWijzer ontwikkeld; een instrument dat de kringloop op het melkveebedrijf in beeld brengt zodat de melkveehouder informatie krijgt voor het nemen van managementmaatregelen. Samen met Wageningen University & Research zorgt ZuivelNL er voor dat de resulaten van de KringloopWijzer wetenschappelijk zijn onderbouwd.

Bij de start van de ontwikkeling van de KringloopWijzer in Nederland lag de nadruk op het ontwikkelen van een instrument waarin de milieuprestaties worden vergeleken met een forfaitaire of generieke norm. Het huidige milieubeleid bestaat namelijk uit generieke normen, die gebaseerd zijn op veronderstelde gemiddelde prestaties. Zo zijn er vastgestelde forfaitaire excretienormen van dieren (het BEX onderdeel berekent deze excretie bedrijfsspecifiek) en er zijn vastgestelde gebruiksnormen voor gras- en bouwland (het BEP onderdeel berekent deze gebruiksnormen bedrijfsspecifiek). Verder zijn de onderdelen BEN,  BEA en BEC ontwikkeld om de emissies van ammoniak, nitraat en broeikasgassen in beeld te brengen.

Totaaloverzicht KringloopWijzer

Indien de ondernemer beter presteert dan de norm zou dat extra ontwikkelingsruimte kunnen betekenen. Zo'n systeem is vergelijkbaar met de huidige BEX: bij een aangetoonde lagere excretie hoef je minder mest af te voeren dan de forfaitair bepaalde hoeveelheid. Bij een aangetoonde hogere gewasopbrengst past een hogere bemestingsnorm.

Op deze manier wordt het management van de Nederlandse melkveehouderij gestimuleerd om meststoffen en voer beter te benutten. Met de KringloopWijzer kunt u aantonen of u de efficiëntie op uw eigen bedrijf verder verbetert. Vanuit uw eigen vakmanschap bepaalt u via welke knoppen u uw bedrijfsvoering bijstuurt.

Samenwerken in de keten

De KringloopWijzer gaat niet alleen over het rekeninstrument 'de KringloopWijzer', maar betreft het hele projectmatige samenspel van alle ketenpartijen om in Nederland te komen tot bedrijfsspecifiek afrekenen op milieuprestaties. Dit loopt van wetenschappelijk accorderen van de rekenwijze, via automatiseren van de datastromen. Het beoordelen van bedrijfsprestaties en naar borging van een correct gebruik.

Alle ingediende KringloopWijzers zijn opgeslagen in de Centrale Database KringloopWijzer. Deze database is in beheer van ZuivelNL. Aan de hand van sectorrapportages kan de sector aantonen dat deze zich binnen de vastgestelde milieurandvoorwaarden ontwikkelt, op het gebied van fosfaat, ammoniak en broeikasgassen. Dat is mede een reden dat de zuivelsector de KringloopWijzer per 1 januari 2017 verplicht heeft gesteld voor alle melkveehouders.