Nieuws
Van universiteitsidee tot EdTech-succes: het spin-off verhaal van Wageningen University & Research en Peek
Hoe ontstaat een succesvolle spin-off uit een universitaire setting? In het kader van het Co-Creatie Lab, waar we de randvoorwaarden en succesfactoren voor co-creatie onderzoeken, spraken we met Maurits Burgering (Wageningen University & Research) en Gerwald van de Munt (Peek) over hoe een lokaal onderwijsprobleem uitgroeide tot een breed inzetbare EdTech-oplossing. Peek is een bedrijf dat begon op basis van een concrete uitdaging waar een docent tegenaan liep: excursies zijn belangrijk, maar voor docenten vaak arbeidsintensief. Bovendien is het soms lastig grip te krijgen op impact: wordt er door alle deelnemers echt geleerd? Daaruit ontstond het idee voor een app, die interactieve excursies mogelijk maakt, waarbij deelnemers al doende leren over landschap en omgeving. Dit groeide uit tot een zelfstandige, innovatieve EdTech-speler met Wageningen University & Research als één van de klanten.
Peek is een zelfstandige startup met vier eigenaars: Gerwald van de Munt (Business & projectmanagement), Teun Vogel (Onderwijs & innovatie), Vincent Ariëns (User Experience) en Eric Mulder (Lead Developer). Inmiddels heeft Peek daarnaast twee medewerkers die de dagelijkse ondersteuning van klanten voor hun rekening nemen. Gerwald, Teun, Vincent en Eric ontwikkelden de tool stap voor stap, steeds in nauw contact met gebruikers. “We begonnen letterlijk met een eerste try-out via WhatsApp,” vertelt Gerwald. “Kleine features testen, uitbreiden, weer terug naar de eindgebruikers. En dat proces is er nog steeds.”
Een spin-off met succes
Het pad van idee naar spin-off van de WUR was geen eenvoudige route. Het vraagt om zorgvuldige afspraken over intellectueel eigendom, financiering en verantwoordelijkheden. Maurits faciliteerde en begeleidde vanuit de WUR bij het vormgeven van dit proces: “Je moet vertrouwen durven geven, en bij Peek zagen we dat juist het loslaten ruimte gaf voor groei. De betrokken onderwijsgroep durfde daadwerkelijk afstand te nemen en droeg het eigenaarschap over aan de initiatiefnemers. Dit vergde heldere afspraken over doelen, eigendom en wederzijdse verwachtingen. Die afspraken, zoals een korting voor WUR op de licentie, goede voorwaarden rondom het intellectuele eigendom en commitment van beide kanten, vormden de basis voor een samenwerking waarin Peek zich kon ontwikkelen tot een zelfstandige en succesvolle speler. De universiteit en Peek hebben duidelijke afspraken gemaakt over samenwerking en commitment, en konden het IP op die manier georganiseerd overdragen.”
Inmiddels werkt Peek met meerdere instellingen in binnen- en buitenland en heeft het bedrijf geleerd hoe je de ‘route binnen instellingen’ moet lopen – van een enthousiaste docent, via IT, naar een centrale implementatie. Dit is een mooi voorbeeld van een samenwerking tussen onderwijsinstellingen en bedrijven in de praktijk.
Co-creatie als kernprincipe
Co-creatie zit in het DNA van Peek. Vanaf het begin werden docenten en studenten betrokken bij de ontwikkeling. Niet als klankbord, maar als medeontwerpers. Via gebruikersgroepen en een jaarlijkse Peek User Day worden ideeën opgehaald, besproken en doorontwikkeld. Zo blijft het product in beweging en afgestemd op wat het onderwijs echt nodig heeft.
Gerwald: “Met co-creatie koop je geen eindproduct, maar ga je een gezamenlijke ontwikkelreis aan. En dat levert aan beide kanten iets waardevols op.”
Lessen uit de praktijk
Wat maakt deze samenwerking succesvol?
- Vertrouwen als basis
- Gezamenlijke verantwoordelijkheid
- Co-creatie met eindgebruikers vanaf dag één
- Flexibiliteit in aanpak, zonder zware back-end systemen
- Duidelijke afspraken over IP, financiering en evaluatie
Tegelijkertijd blijft het werken met publieke instellingen uitdagend. Elke instelling is anders georganiseerd, en de route van idee naar implementatie vergt tijd en vasthoudendheid. Gerwald: “Als het lukt, creëer je iets dat niet alleen aansluit bij de praktijk, maar ook op lange termijn waardevol blijft. Iets dat onderwijsprofessionals echt ondersteunt in hun dagelijkse werk en zo bijdraagt aan beter, effectiever en toekomstbestendig onderwijs.”
En nu?
Na Wageningen University & Research als eerste instelling zijn er nu ongeveer 12 andere hogescholen en universiteiten in Europa die Peek inzetten bij hun onderwijs in de buitenruimte. Daarbij vindt er inmiddels ook uitwisseling van kennis en expertise op het gebied van veldwerk en excursies plaats tussen Nederlandse instellingen en bijvoorbeeld universiteiten in Frankrijk en Finland, iets waar ze bij Peek erg blij mee zijn. Ook zijn er een tiental middelbare scholen in Nederland waar Peek wordt ingezet.
Peek wordt inmiddels niet uitsluitend in het onderwijs gebruikt, maar ook voor citizen science-projecten in Rotterdam. Daarnaast ontwikkelde Peek in opdracht van het Italiaanse ministerie van landbouw excursies in een aantal rurale regio’s om toerisme en bezoek door studenten en scholieren te stimuleren. Het is een groeiend bedrijf met een duidelijke missie: technologie ontwikkelen die bijdraagt aan beter onderwijs buiten. Samen met betrokken gebruikers.
Wil je meer weten over het spinoffproces of co-creatie-aanpak van Peek?
Wil je meer weten over hoe spin-offs vanuit een universitaire setting ontstaan of zie jij andere vormen van samenwerking tussen onderwijs en innovatie die werken, neem contact op met Maurits Burgering. Wil je meer weten over de aanpak en de mogelijkheden van Peek, neem contact op met Gerwald van de Munt of kijk op peek.app.