Nieuws

Afvang ammoniak uit stal succesvol en methaan uit bek van koe nog een uitdaging

Gepubliceerd op
20 juni 2025

Volgens onderzoekers van Wageningen University & Research is het mogelijk om van de totale methaanuitstoot uit de bek van een koe en de mest ruim twintig procent af te vangen. Afvang van driekwart van de ammoniak uit de stal is al praktijkklaar. Dat blijkt uit een haalbaarheidsstudie naar het gezamenlijk afvangen van methaan en ammoniak uit melkveestallen dat is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Journal of Dairy Science.

De onderzoekers hebben een inschatting gemaakt hoeveel procent van de methaan uit de bek (enterisch) en mest ze zouden kunnen afvangen en hoeveel procent ze hiervan kunnen omzetten in kooldioxide, dat een veel minder schadelijk broeikasgas is dan methaan. Een uitgangspunt hierbij is dat twintig procent van de enterische methaanproductie niet kan worden afgevangen omdat de koeien buiten weiden.

25 tot 50 procent afvang mogelijk

Van de enterische methaan zou met speciale ventilatietechnieken mogelijk 25 tot 50 procent kunnen worden afgevangen. In een gesloten mestopslag is dat honderd procent. Van de opgevangen methaan is ervan uitgegaan dat 65 procent wordt omgezet in kooldioxide door adsorptie- of oxidatie technieken. Dit resulteert in de inschatting dat ruim 20 procent van de methaan uit de bek en mestopslag in een stal afgevangen zou kunnen worden. Bij minder ventilatie zoals met koudere lucht en windbreekgaas en eventueel gecombineerd met geen weidegang kan dat percentage stijgen tot zo’n dertig procent .

Ventilatietechnieken

Ongeveer tachtig procent van de methaan komt uit de bek van een koe, de overige uitstoot komt uit de mest. Methaan afvangen uit mestopslag krijgt al veel aandacht, evenals het verminderen van methaanemissie door fokkerij en aangepaste voeding (methaanblokkers). Het afvangen van methaan uit de bek van de koe (enterische methaan) krijgt nog weinig aandacht en is een pittige uitdaging, omdat de concentratie door verdunning in de stal laag is. Door aangepaste ventilatietechnieken kan de concentratie verhoogd worden.

Enterische methaan oxideren lukt alleen bij voldoende hoge methaanconcentratie in de stallucht. Dit kan door lucht gericht af te zuigen dichtbij de bek van de koe, bijvoorbeeld vanuit een methaankap op kopeind van een ligbox of dichtbij voergang. Een andere mogelijkheid is de afgezogen methaan uit mestopslag met hoge concentratie te combineren met afgezogen lucht uit de stal met lage concentratie. Een derde optie is de lucht te recirculeren. Voorbeelden zijn uitgewerkt voor een ligboxstal en vrijloopstal.

Luchtfiltertechnieken

Ook zijn methoden op een rij gezet om methaan te adsorberen of te oxideren. Er is, onder meer in de Verenigde Staten (Seattle) en Denemarken veelbelovend werk gaande naar adsorptie materialen en methanotrofe bacterieen voor toepassing in reactoren en bio- / bodemfilters. Afvang van gassen en filtertechnieken staan internationaal sterk in de belangstelling. Daarom adviseren de onderzoekers dat het zeer de moeite waard is om de ontwikkelingen te blijven volgen of zelfs onderdelen te gaan testen.