Nieuws

Zoektocht naar alternatieven bij droogte

Gepubliceerd op
17 september 2020

De afgelopen drie jaren waren (extreem) droge jaren. Nu deze droge jaren vaker voorkomen moeten we ons bedrijfssysteem mogelijk aanpassen. Wat kunnen we dan doen op droge zandgronden. KTC De Marke in Hengelo (Gld.) heeft dit jaar verschillende proef- en demovelden aangelegd. Zo hebben ze onder andere geëxperimenteerd met alternatieve gewassen, bodemverbetering en druppelirrigatie in mais.

De komende jaren starten we een zoektocht om minder afhankelijk te worden van water door een bedrijfssysteem te ontwikkelen dat beter past bij droge jaren. Naar verwachting zullen in de toekomst warme en droge periodes afgewisseld worden door periodes met veel neerslag. Hoe kan een ondernemer daar het best in op inspelen?

Een aantal maatregelen die op KTC de Marke dit jaar toegepast zijn op een rij:

  • Druppelirrigatie in mais

Op een maisveld is een druppelirrigatie aangelegd. Het grote voordeel van dit systeem is dat de maisplant constant en optimaal vocht via een druppelslang krijgt. Hiermee kan nauwkeuriger gestuurd worden en is de benutting beter dan via beregenen. Het onderzoek richt zich op een adviessysteem voor een hoge waterbenutting en het verlagen van de kosten voor o.a. de druppelslangen.

  • Klei toevoegen aan zandgrond

Door het toevoegen van klei kan de kwaliteit van gras- en maispercelen verbeterd worden. Het vochthoudend vermogen neemt toe en de afbraak van OS wordt geremd. Op de Marke is in 2019 een kleiproef in grasland aangelegd. Gedurende drie jaren wordt er elk winter een laag van 1,5 cm klei aangebracht. Hier wordt een onbehandeld veld vergeleken met twee soorten klei: zware klei en licht klei. Bij bouwland wordt een onbehandeld veld vergeleken met zware en lichte klei die beide in een laag van 5 en 10 cm zijn aangebracht en door de bouwvoor zijn gemengd. Dit jaar zijn er bodemvochtmetingen gedaan en wordt de opbrengst van de gewassen bepaald. De resultaten hiervan volgen in de loop van het jaar.

  • Alternatieve gewassen naast gras en mais

De zoektocht naar gewassen die goed tegen de droogte kunnen is gestart met de teelt van sorghum, voederbieten en rietzwenkgras. Sorghum is een subtropisch gewas, dat een korte groeitijd kent en weinig vocht en bemesting nodig heeft. Vanwege de late zaaidatum kan er een voorgewas worden geoogst. De teelt- en oogstmethode zijn vergelijkbaar met mais. Door veredeling moet de voederwaarde opbrengst nog hoger worden.

Voederbieten hebben een hoge opbrengst en voederwaarde en kunnen goed tegen droogte. De eerste zes weken zijn cruciaal voor een goed gewas, daarna groeit het gestaag door. Opslag en vervoedering vragen aandacht.

Op een aantal percelen is rietzwenkgras en mengsels met rietzwenkgras gezaaid. Dit gewas geeft een hoge zodevastheid en een betere bodembedekking. Bovendien is er minder schade door engerlingen. Dit zorgt voor een gezonder en sterker gewas dat beter bestand is tegen droogte.

  • Verhogen weerbaarheid bodem

Een gezonde bodem is essentieel. Het verhogen van het organische stofgehalte in de bodem levert daar een positieve bijdrage aan door bijvoorbeeld het zaaien van een vanggewas/groenbemesters, aanvoer van vaste mest of berm/slootmaaisel. Door de aanvoer van organische stof neemt het vochtbergend vermogen van de bodem toe en wordt het minder gevoelig voor droogte.

  • Water vasthouden

De afgelopen winter is de Markeplas volgepompt met water van buiten het gebied. Het grondwaterpeil is de afgelopen jaren drastisch gezakt door de extreme droge jaren. Vanaf januari 2020 is er water vanuit de nabijgelegen Veengoot naar de Markeplas gepompt. Deze 6 hectare grote plas ligt naast het melkveeproefbedrijf. En met deze actie probeert De Marke samen met Waterschap Rijn en IJssel de grondwatervoorziening rond De Marke weer aan te vullen, zodat het gebied minder verdroogd en dit water zorgt voor de drinkwatervoorziening in het waterwingebied waarin De Marke ligt.