Project
Indicatoren duurzaam bodemgebruik veenweiden
In fase 2 van dit project worden praktijkmaatregelen getest om duurzaam gebruik en beheer van de veenweidebodem te kunnen sturen en bodemfuncties te kunnen beïnvloeden.
Het Nederlandse veenweidegebied is een uniek cultuurhistorisch landschap, met tevens grote natuurwaarden. Duurzaam bodemgebruik in de veenweiden zit vol met dilemma’s gelet op de verschillende doelstellingen van betrokkenen. De melkkoe die gras zoekt en de natuur die weidevogels en rietzangers voortbrengt zijn voor de direct betrokken melkveehouders en natuurbeherende instanties van belang. Bovendien is er een breed maatschappelijk belang om te zorgen voor schoon water, voldoende waterbergend en waterbufferend vermogen, een lagere uitstoot van broeikasgassen, en het afremmen van de bodemdaling.
Belangen afstemmen
Genoemde belangen en doelen zijn op het ogenblik niet goed in balans; de bodem daalt jaar in jaar uit, de aantallen weidevogels lopen sterk terug en de grasproductie voor het vee is suboptimaal. In dit project wordt getracht de belangen en doelen weer in balans te brengen en daarmee een nieuw perspectief te bieden voor een duurzaam bodembeheer.
Vanuit de kennis van de indicatoren die het verschil maken tussen de uiteenlopende diensten en de praktijkkennis van stakeholders (bodembeheerders, waterbeheerders, beleidsmedewerkers, onderzoekers), is een voorstel gedaan voor te testen praktijkmaatregelen om duurzaam gebruik en beheer van de bodem te kunnen sturen en de verschillende bodemecosysteemdiensten (samen te vatten als: productiefunctie, milieufunctie (klimaat, waterkwantiteit en kwaliteit), habitatfunctie (biodiversiteit) en draagkrachtfunctie (weerstand en flexibiliteit)) te kunnen beïnvloeden. Deze maatregelen zijn:
- Toepassen van onderwaterdrainage;
- Toepassing van verschillende vormen van ruige mest;
- Verhogen van de Ca/Mg verhouding in de bodem.
Projectdoel
Het doel is het integraal toetsen van het effect van praktische maatregelen. Dit is het effect van (1) onderwaterdrainage, (2) ruige mest en dikke fractie van drijfmest en (3) Ca/Mg verhouding op de bodemkwaliteit en daarmee op de combinatie van doelen: verbetering productie, betere benutting van mest (nutriënten), vermindering bodemdaling, robuuster watersysteem, lagere emissies broeikasgassen, verbeteren bewerkbaarheid, meer bodemleven en weidevogelnatuur.
Producten
- Rapport: Bodemkwaliteit op veengrond - Effecten van drie maatregelen op een rij
- Artikel: Effect Ca- en Mg meststoffen op bodemkwaliteit en grasproductie op veengrond
- Artikel: Mest voor weidevogelgebieden in veenweiden (V-focus april 2016)
- Artikel: Effect onderwaterdrainage op bodemkwaliteit veenweiden (V-focus juni 2014)
- Artikel: Zoeken naar bodemstructuur en draagkracht onder grasland (V-focus december 2013)
- Artikel: Een betere benutting met huidige gebruiksnormen (V-focus april 2013)
- Artikel: Is stapeling van diensten mogelijk in de veenweiden? (Bodem februari 2013)
- Rapport: Bodemindicatoren voor duurzaam bodemgebruik in de veenweiden