Nieuws

Jerseys zorgen niet voor minder vertrappingsschade

Gepubliceerd op
8 april 2019

Grazende koeien zetten met gemak 2000 stappen per uur. Met elke stap drukt een koe met gewicht van ongeveer 600 kilogram de bovenste laag van de bodem in elkaar. Binnen de bouwsteen 'Bodem' in het project Amazing Grazing is gekeken naar het effect van het aantal stappen in de wei. Hieruit blijkt dat Jerseys gemiddeld 33% meer stappen maken dan HF-koeien.

De hoefdruk van stilstaande koeien loopt grofweg uiteen van 150 tot 300 kPa. Dat komt overeen met een druk van 1,5 tot 3,0 bar, afhankelijk van het diergewicht en de oppervlakte van de hoef. Als een koe loopt, neemt de druk op de bodem tijdelijk toe, tot wel twee keer zoveel. Metingen in een Iers vergelijkend onderzoek tussen HF en Jersey koeien laten geen verschil zien in de statische hoefdruk, omdat gewicht en hoefoppervlakte nauw met elkaar verbonden zijn.

Totale betreding

De totale betreding hangt uiteraard af van de veebezetting en de verblijftijd in de wei, of van het aantal stappen. De verdeling van de betreding over de wei is bovendien zeer wisselend. Perceelsingangen, drinkplekken en schuilplekken krijgen een bovengemiddeld aantal stappen te verwerken.

Jersey koeien stappen meer

In de beweidingsproeven van 'Amazing Grazing' zetten de HF koeien gemiddeld bijna 20.000 stappen per weidedag in bijna 8 uur (zie figuur). Het aantal stappen bij roterend standweiden en stripgrazen was nagenoeg gelijk. Op Zegveld graasden de koeien ’s nachts ruim 12 uur. Vooral bij kurzrasen was het aantal stappen hoger dan op de Dairy Campus. Jersey koeien maakten gemiddeld 33% meer stappen dan de HF-koeien.

Schade voorkomen

Weidegang is een maatregel om bodemverdichting in de ondergrond met zware machines te voorkomen. Aan de andere kant kan weidegang zorgen voor bodemverdichting in de bovengrond en vertrapping van de zode. Echter, door slim te weiden kun je het binnen de perken houden. Probeer rekening te houden met de vochttoestand van de bodem. Loop zelf door het perceel en doe de hakkenproef. Als je jezelf kunt vertrappen dan doen de koeien dat ook. Denk bij de inrichting van percelen aan meerdere in- en uitgangen.

Herstel bovenlaag

Natuurlijke bodemprocessen kunnen in de loop van de tijd bijdragen aan het herstel van de bodem, vooral in de bovengrond. Wortelgroei en activiteit van bodemleven zoals regenwormen zorgen voor een herstel van de structuur. Krimp en zwel kunnen op gronden met meer dan 17,5% klei ook bijdragen aan het natuurlijk herstel. Veengronden zijn van nature elastischer en veerkrachtiger waardoor ze sneller kunnen herstellen.

Figuur 1: Betreding in de beweidingsproeven van Amazing Grazing op Dairy Campus (bijna 8 uur dagweiden) en Zegveld (ruim 12 uur nachtweiden); gemiddeld aantal stappen van alle vier de poten, in de wei per dag bij stripgrazen, roterend standweiden en kurzrasen van HF en Jersey koeien (2015 en 2017).
Figuur 1: Betreding in de beweidingsproeven van Amazing Grazing op Dairy Campus (bijna 8 uur dagweiden) en Zegveld (ruim 12 uur nachtweiden); gemiddeld aantal stappen van alle vier de poten, in de wei per dag bij stripgrazen, roterend standweiden en kurzrasen van HF en Jersey koeien (2015 en 2017).